Zdarzyło Ci się, że postawiłeś przed sobą jakiś cel, a potem zaniechałeś jego realizacji? Pewnie nie raz taka sytuacja miała miejsce. Zdarza się, że decydujemy się na podjęcie jakiegoś wyzwania, a potem z różnych powodów nie kontynuujemy jego realizacji. Jak tego uniknąć? Co zrobić, aby zwiększyć prawdopodobieństwo realizacji naszych postanowień?
Cel to podstawa
Skąd on się bierze i co sprawia, że pojawia się w naszym życiu potrzeba wprowadzenia zmian? Motywacja do podjęcia wyzwania może być wewnętrzna lub zewnętrzna. Do wprowadzenia zmiany może skłaniać nas rodzina, znajomi, moda lub sytuacja w jakiej się znaleźliśmy. Możemy też sami być źródłem motywacji. Umiejscowienie motywacji ma zasadniczą rolę w realizacji celu. Im bardziej uwewnętrzniona jest motywacja, tym większe prawdopodobieństwo, że zrealizujemy cel. Realizacja wyzwań, jakie przed sobą stawiamy, najczęściej jest procesem rozłożonym w czasie. Podczas tej realizacji doświadczamy różnych trudności i napotykamy na przeszkody, które mogą nas zniechęcić. Wtedy z pomocą przychodzi nam motywacja. Jeśli wypływa ona z naszego wnętrza i jest wystarczająco wysoka, pomaga nam przetrwać te trudniejsze momenty i poradzić sobie z kryzysami. Cel, jaki obieramy powinien odzwierciedlać nasze potrzeby, ale jednocześnie być tak sformułowany, aby jego realizacja była możliwa. Jeśli na przykład założymy sobie, że w przyszłym miesiącu wystartujemy w maratonie, a dotąd nie biegaliśmy i nie uprawialiśmy żadnego sportu, może okazać się, że nasz start w maratonie zakończy się porażką, a nie o to nam przecież chodzi. Jak zatem wybierać cele, aby miały one szansę na pozytywny finał?
Najkorzystniej formułować cel według metodologii SMART. Oznacza to, że cel powinien być:
- konkretny – sformułowany prosto, jasno i zrozumiale
- mierzalny – posiadający wskaźniki, po których poznamy, czy go osiągnęliśmy
- ambitny – atrakcyjny na tyle, abyśmy chcieli go realizować
- realny – możliwy do realizacji i adekwatny do naszych aktualnych możliwości
- określony w czasie – z jasnym terminem realizacji
Przyjrzyj się celom, jakie przed sobą stawiasz. Czy zawsze uważnie je formułujesz? Czy są to ważne dla Ciebie sprawy, czy raczej powinności lub po prostu luźne pomysły? Kiedy stawiasz przed sobą wyzwanie, zadbaj o to, aby miało ono szansę na realizację. Każdy pomysł, który uda Ci się zrealizować wzmacnia Ciebie i Twoją samoocenę. Każda porażka prędzej, czy później odbija się negatywnie na samopoczuciu i obrazie siebie.
Jak wspierać realizację celu?
- Osadź cel w osobistych wartościach
Wyzwanie, które przed sobą stawiamy powinno być dla nas ważne. W przeciwnym razie, każda sytuacja, która stanie na drodze do jego realizacji, może doprowadzić do rezygnacji. Trudności z pewnością się pojawią. Jeśli jednak cel będzie dla nas ważny, podejmiemy wysiłek, aby poradzić sobie z tymi trudnościami i konsekwentnie realizować przyjęte założenia.
- Podziel cel na mniejsze części i stosuj strategię małych kroków
Duże cele z reguły są bardzo rozległe i rozłożone w czasie. Warto podzielić je na mniejsze części. Każda z nich może wtedy stać się odrębnym celem, który łatwiej zaplanować i zrealizować. Na jednym ze szkoleń, w którym uczestniczyłam prowadząca na początku zadała pytanie: „Jak zjeść słonia?”. Prawidłowa odpowiedź brzmiała: „Po kawałku”. Wiele wyzwań może wydawać się trudnych, wręcz niemożliwych do realizacji. Dzieję się tak wtedy, gdy myślimy o finalnym efekcie, który niekiedy faktycznie bywa bardzo dużym wyzwaniem. Jeśli to wyzwanie podzielimy na mniejsze części, zwykle okazuje się możliwe do podjęcia, a realizacja poszczególnych jego części może dawać wiele satysfakcji.
- Korzystaj ze wsparcia środowiska
Kiedy wprowadzamy w naszym życiu jakąś zmianę, musimy liczyć się z koniecznością podjęcia wysiłku. Uczymy się wtedy nowych rzeczy, przekraczamy swoje granice, jesteśmy narażeni na trudności i porażki. Wtedy szczególnie ważna jest możliwość sięgania po wsparcie. Oczywiście pierwsze co przychodzi nam do głowy, to wsparcie osób bliskich, które mogą pomóc w trudnych chwilach. To bezwzględnie ważne, aby na drodze do celu nie być osamotnionym. Pisząc o wsparciu mam na myśli również wsparcie w sensie zasobów środowiska. Z pewnością łatwiej nam rzucić palenie, kiedy jesteśmy otoczeni przez osoby niepalące. Łatwiej nam uczyć się pływać, kiedy mamy basen w swoim miejscu zamieszkania, niż kiedy musimy do niego daleko dojeżdżać. Zasoby środowiska mogą nam sprzyjać, warto przyjrzeć się temu, z czego możemy skorzystać w swoim otoczeniu.
- Przygotuj się
Różnimy się stylem działania i podejmowania decyzji. Jedni wolą planować, inni działać pod wpływem impulsu. Z pewnością mierząc się z nowym wyzwaniem i jedni i drudzy przekonają się, że przygotowanie odgrywa znaczącą rolę w realizacji celów, zwłaszcza tych większych. Trudno podjąć duże wyzwanie, jak np. zmiana pracy, zmiana miejsca zamieszkania, czy macierzyństwo i nie przygotować się do tego.
- Wydziel czas i przestrzeń
Na nowe działania warto mieć czas i przestrzeń w sercu i głowie. Nowe wyzwania to nowe działania, które wymagają czasu. Jeśli chcemy uprawiać sport, musimy wydzielić czas na treningi, jeśli chcemy uczyć się języka obcego, poza czasem na lekcje, będzie pewnie potrzebna otwartość na nową wiedzę. Nie robiąc w życiu miejsca na zmianę, możemy czuć się przytłoczeni i zagubieni. Możemy być wtedy bardziej narażeni na pokusy odpuszczania sobie i chętniej rezygnować z tego, co zaplanowaliśmy.
- Nagradzaj się
Osiągane sukcesy warto docenić. W każdy nowy krok wkładamy trud. Jeśli więc udaje nam się zrobić kolejne kroki przybliżające nas do upragnionego efektu, warto siebie nagrodzić. Ważne, aby nagroda nie była w sprzeczności z Twoim celem. Jeśli chcesz schudnąć, nie nagradzaj się ciasteczkiem. Wybierz inne nagrody, które będą dla Ciebie równie atrakcyjne, ale nie będą oddalać Cię od efektu, do którego dążysz.
Dlaczego warto docenić siebie?
Stawanie w obliczu wyzwań nie jest łatwe i z pewnością wymaga znacznego wysiłku. Wymaga także dużej odwagi. O tym często zapominamy. Jeśli więc masz na tyle odwagi, aby wprowadzać zmiany do swojego życia, nie stać w miejscu i stawiać przed sobą cele, doceń to. Myśl o sobie z szacunkiem i podziwem, ponieważ na nie zasługujesz. Wiara w siebie i swoje możliwości odgrywa istotną rolę w wyznaczaniu sobie celów. Natomiast osiąganie ich, przekłada się na wzrost samooceny i wiary w osobistą skuteczność. To system naczyń połączonych. Warto o tym pamiętać. Zwłaszcza, gdy mamy ochotę z czegoś zrezygnować.