Nie poddawaj się! – jak osiągać cele pomimo trudności.

Nie poddawaj się! – jak osiągać cele pomimo trudności.

utworzone przez | lis 2, 2019 | Wdrażanie zmiany, Zmiana

Zdarzyło Ci się, że postawiłeś przed sobą jakiś cel, a potem zaniechałeś jego realizacji? Pewnie nie raz taka sytuacja miała miejsce. Zdarza się, że decydujemy się na podjęcie jakiegoś wyzwania, a potem z różnych powodów nie kontynuujemy jego realizacji. Jak tego uniknąć? Co zrobić, aby zwiększyć prawdopodobieństwo realizacji naszych postanowień?

Cel to podstawa

Skąd on się bierze i co sprawia, że pojawia się w naszym życiu potrzeba wprowadzenia zmian?  Motywacja do podjęcia wyzwania może być wewnętrzna lub zewnętrzna. Do wprowadzenia zmiany może skłaniać nas rodzina, znajomi, moda lub sytuacja w jakiej się znaleźliśmy. Możemy też sami być źródłem motywacji. Umiejscowienie motywacji ma zasadniczą rolę w realizacji celu. Im bardziej uwewnętrzniona jest motywacja, tym większe prawdopodobieństwo, że zrealizujemy cel. Realizacja wyzwań, jakie przed sobą stawiamy, najczęściej jest procesem rozłożonym w czasie. Podczas tej realizacji doświadczamy różnych trudności i napotykamy na przeszkody, które mogą nas zniechęcić. Wtedy z pomocą przychodzi nam motywacja. Jeśli wypływa ona z naszego wnętrza i jest wystarczająco wysoka, pomaga nam przetrwać te trudniejsze momenty i poradzić sobie z kryzysami. Cel, jaki obieramy powinien odzwierciedlać nasze potrzeby, ale jednocześnie być tak sformułowany, aby jego realizacja była możliwa. Jeśli na przykład założymy sobie, że w przyszłym miesiącu wystartujemy w maratonie, a dotąd nie biegaliśmy i nie uprawialiśmy żadnego sportu, może okazać się, że nasz start w maratonie zakończy się porażką, a nie o to nam przecież chodzi. Jak zatem wybierać cele, aby miały one szansę na pozytywny finał?

Najkorzystniej formułować cel według metodologii SMART. Oznacza to, że cel powinien być:

  • konkretny – sformułowany prosto, jasno i zrozumiale
  • mierzalny – posiadający wskaźniki, po których poznamy, czy go osiągnęliśmy
  • ambitny – atrakcyjny na tyle, abyśmy chcieli go realizować
  • realny – możliwy do realizacji i adekwatny do naszych aktualnych możliwości
  • określony w czasie – z jasnym terminem realizacji

Przyjrzyj się celom, jakie przed sobą stawiasz. Czy zawsze uważnie je formułujesz? Czy są to ważne dla Ciebie sprawy, czy raczej powinności lub po prostu luźne pomysły? Kiedy stawiasz przed sobą wyzwanie, zadbaj o to, aby miało ono szansę na realizację. Każdy pomysł, który uda Ci się zrealizować wzmacnia Ciebie i Twoją samoocenę. Każda porażka prędzej, czy później odbija się negatywnie na samopoczuciu i obrazie siebie.

Jak wspierać realizację celu?

  • Osadź cel w osobistych wartościach

Wyzwanie, które przed sobą stawiamy powinno być dla nas ważne. W przeciwnym razie, każda sytuacja, która stanie na drodze do jego realizacji, może doprowadzić do rezygnacji. Trudności z pewnością się pojawią. Jeśli jednak cel będzie dla nas ważny, podejmiemy wysiłek, aby poradzić sobie z tymi trudnościami i konsekwentnie realizować przyjęte założenia.

  • Podziel cel na mniejsze części i stosuj strategię małych kroków

Duże cele z reguły są bardzo rozległe i rozłożone w czasie. Warto podzielić je na mniejsze części. Każda z nich może wtedy stać się odrębnym celem, który łatwiej zaplanować i zrealizować. Na jednym ze szkoleń, w którym uczestniczyłam prowadząca na początku zadała pytanie: „Jak zjeść słonia?”. Prawidłowa odpowiedź brzmiała: „Po kawałku”. Wiele wyzwań może wydawać się trudnych, wręcz niemożliwych do realizacji. Dzieję się tak wtedy, gdy myślimy o finalnym efekcie, który niekiedy faktycznie bywa bardzo dużym wyzwaniem. Jeśli to wyzwanie podzielimy na mniejsze części, zwykle okazuje się możliwe do podjęcia, a realizacja poszczególnych jego części może dawać wiele satysfakcji.

  • Korzystaj ze wsparcia środowiska

Kiedy wprowadzamy w naszym życiu jakąś zmianę, musimy liczyć się z koniecznością podjęcia wysiłku. Uczymy się wtedy nowych rzeczy, przekraczamy swoje granice, jesteśmy narażeni na trudności i porażki. Wtedy szczególnie ważna jest możliwość sięgania po wsparcie. Oczywiście pierwsze co przychodzi nam do głowy, to wsparcie osób bliskich, które mogą pomóc w trudnych chwilach. To bezwzględnie ważne, aby na drodze do celu nie być osamotnionym. Pisząc o wsparciu mam na myśli również wsparcie w sensie zasobów środowiska. Z pewnością łatwiej nam rzucić palenie, kiedy jesteśmy otoczeni przez osoby niepalące. Łatwiej nam uczyć się pływać, kiedy mamy basen w swoim miejscu zamieszkania, niż kiedy musimy do niego daleko dojeżdżać. Zasoby środowiska mogą nam sprzyjać, warto przyjrzeć się temu, z czego możemy skorzystać w swoim otoczeniu.

  • Przygotuj się

Różnimy się stylem działania i podejmowania decyzji. Jedni wolą planować, inni działać pod wpływem impulsu. Z pewnością mierząc się z nowym wyzwaniem i jedni i drudzy przekonają się, że przygotowanie odgrywa znaczącą rolę w realizacji celów, zwłaszcza tych większych. Trudno podjąć duże wyzwanie, jak np. zmiana pracy, zmiana miejsca zamieszkania, czy macierzyństwo i nie przygotować się do tego.

  • Wydziel czas i przestrzeń

Na nowe działania warto mieć czas i przestrzeń w sercu i głowie. Nowe wyzwania to nowe działania, które wymagają czasu. Jeśli chcemy uprawiać sport, musimy wydzielić czas na treningi, jeśli chcemy uczyć się języka obcego, poza czasem na lekcje, będzie pewnie potrzebna otwartość na nową wiedzę. Nie robiąc w życiu miejsca na zmianę, możemy czuć się przytłoczeni i zagubieni. Możemy być wtedy bardziej narażeni na pokusy odpuszczania sobie i chętniej rezygnować z tego, co zaplanowaliśmy.

  • Nagradzaj się

Osiągane sukcesy warto docenić. W każdy nowy krok wkładamy trud. Jeśli więc udaje nam się zrobić kolejne kroki przybliżające nas do upragnionego efektu, warto siebie nagrodzić. Ważne, aby nagroda nie była w sprzeczności z Twoim celem. Jeśli chcesz schudnąć, nie nagradzaj się ciasteczkiem. Wybierz inne nagrody, które będą dla Ciebie równie atrakcyjne, ale nie będą oddalać Cię od efektu, do którego dążysz.

Dlaczego warto docenić siebie?

Stawanie w obliczu wyzwań nie jest łatwe i z pewnością wymaga znacznego wysiłku. Wymaga także dużej odwagi. O tym często zapominamy. Jeśli więc masz na tyle odwagi, aby wprowadzać zmiany do swojego życia, nie stać w miejscu i stawiać przed sobą cele, doceń to. Myśl o sobie z szacunkiem i podziwem, ponieważ na nie zasługujesz. Wiara w siebie i swoje możliwości odgrywa istotną rolę w wyznaczaniu sobie celów. Natomiast osiąganie ich, przekłada się na wzrost samooceny i wiary w osobistą skuteczność. To system naczyń połączonych. Warto o tym pamiętać. Zwłaszcza, gdy mamy ochotę z czegoś zrezygnować.

Zmiany – jak je skutecznie wprowadzać.

Zmiany – jak je skutecznie wprowadzać.

utworzone przez | maj 22, 2019 | Proces zmiany, Wdrażanie zmiany, Zmiana

Podobno w życiu nie ma nic bardziej pewnego niż zmiana. Nasze życie pędzi jak oszalałe. Wciąż spotykamy się z nowymi sytuacjami, ludźmi, wyzwaniami. Niektóre z wyzwań stawiamy przed sobą sami, a niektóre pojawiają się nagle, zaskakują nas i mobilizują do radzenia sobie z nimi. Bez względu na to, czy są to cele które sami chcemy osiągnąć np. nauczyć się języka obcego, czy raczej trudności jakie nas spotykają jak np. utrata pracy, wszystkie z nich wiążą się ze zmianą. Oznacza to, że są procesami i w związku z tym wymagają czasu. Przypomnij sobie jakąś zmianę, której dokonałeś, cel który zrealizowałeś.   Ile czasu Ci to zajęło? Miesiąc, pół roku, rok a może kilka lat? Pewnie w zależności od tego, jak duże było to wyzwanie, jego realizacja zajęła odpowiednio dużo czasu.

Jak wygląda proces zmiany?

Zastanawiasz się pewnie, czemu nie możemy wprowadzać zmian szybciej? Czemu skutecznie wprowadzane duże zmiany zajmują nawet kilka lat? Zmiana jest procesem, który ma swoją dynamikę. Nie można tego procesu przyspieszyć, gdyż jest on bardzo złożony. Wiąże się z naszą gotowością, motywacją, sytuacją w jakiej się znajdujemy. Warto znać jego strukturę. Łatwiej wtedy rozumieć to, co dzieje się z nami, gdy doświadczamy zmiany.

Dokonując zmiany przechodzimy przez następujące po sobie etapy:

Etap prekontemplacji – w tym stadium większość ludzi opiera się zmianie. Najchętniej nie zmienialiby siebie, ale rzeczywistość, która ich otacza. Jeśli podejmują jakiekolwiek kroki ku zmianie, najczęściej robią to za namową osób bliskich, które bardziej zauważają problem, niż one same. Na tym etapie nie docenia się korzyści wynikających ze zmiany, za to przecenia się jej koszty. Stąd szybko znajduje się wiele argumentów przekonujących, iż nie należy niczego zmieniać.

Etap kontemplacji – na tym etapie ludzie uznają, że mają problem i zaczynają poważnie myśleć o jego rozwiązaniu. Podejmują działania zmierzające do zrozumienia swojej trudności oraz poznania możliwych sposobów radzenia sobie z tą sytuacją. Nie są jednak jeszcze gotowi do wprowadzenia zmiany. Zmiana wiąże się bowiem zarówno z korzyściami, jak i z kosztami. Zdarza się, że na tym etapie pozostają przez dłuższy czas, czekając na tzw. „magiczny moment”, który pozwoli im rozpocząć działanie.

Etap przygotowania – przechodząc do tego etapu ludzie zaczynają koncentrować się na rozwiązaniu, a nie na problemie. Stąd więcej myślą o przyszłości, niż o przeszłości. Planują działania i podejmują próby ich wdrażania. Choć są zaangażowani w działanie, nie zawsze w pełni czują, że pokonali swoje wątpliwości. Stąd często potrzebują wsparcia i  poszukują argumentów za tym, że cel jaki przed sobą postawili jest właściwy.

Etap działania – jest dobrze zauważalny przez otoczenie, gdyż następuje wyraźny krok w kierunku celu. Jest to etap wymagający najwięcej czasu, zaangażowania i energii gdyż wiąże się z realizacją przygotowanego wcześniej planu.

Etap podtrzymania – jest niezwykle ważny. Przejście do działania nie oznacza bowiem pewnej zmiany zachowania. Uzyskane na poprzednich etapach efekty wymagają podtrzymania. Wiąże się to z zapobieganiem nawrotom i zaniechaniom, które mogą się pojawić zwłaszcza w trudniejszych momentach, kiedy nie jesteśmy przygotowani na długotrwały wysiłek.

Etap rozwiązania – jest ostatecznym celem wszystkich ludzi podejmujących zmianę. Nowy sposób działania jest ugruntowany, nie wymaga już wysiłku i nie jest podatny na kryzysy i zagrożenia.

Skoro życie jest zmianą, z pewnością w tym momencie stoisz przed jakimś wyzwaniem lub jesteś w trakcie jego realizacji. Na jakim etapie procesu zmiany jesteś? Co jeszcze przed Tobą? Mam nadzieję, że przybliżenie procesu zmiany pomoże Ci w skutecznej realizacji swojego celu. Duże znaczenie we wdrażaniu zmiany przypisuje się bowiem informacjom i świadomemu postępowaniu. Wiąże się to również ze znajomością samego procesu zachodzenia zmian.

Skuteczna zmiana

Skuteczność wprowadzania zmian zależy od wielu czynników. Jednym z nich jest właściwe przejście przez wszystkie etapy procesu zmiany. W literaturze można spotkać informacje, że osoby dokonujące zmian samodzielnie średnio trzy lub cztery razy przechodzą przez cykl zmiany aż osiągną cel, czyli trwałą zmianę. Dzieje się tak najczęściej dlatego, że na którymś z etapów zatrzymują się lub cofają do stadiów wcześniejszych pod wpływem niepowodzeń. To może zniechęcać, prawda? Skuteczną zmianę charakteryzuje jednak  wyciąganie wniosków z przeżytych doświadczeń. Dlatego osoba, która będąc w procesie zmiany cofnęła się do etapu poprzedzającego,  wyciągając wnioski ze swoich doświadczeń ma znacznie większe szanse na efektywną zmianę niż osoba, która tej zmiany w ogóle nie podjęła. Warto zatem rozpoczynać zmiany, stawiać przed sobą cele i podejmować wyzwania. Nawet jeśli procesy zmiany, przez które przechodzimy nie są idealne i tak mogą przybliżyć nas do upragnionego celu.